Ismael Gomes Braga

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ismael Gomes Braga
Persona informo
Naskiĝo 14-an de julio 1891 (1891-07-14)
en Ubá
Morto 18-an de januaro 1969 (1969-01-18) (77-jaraĝa)
en Rio-de-Ĵanejro
Lingvoj Esperanto
Ŝtataneco Brazilo
Okupo
Okupo esperantisto • vortaristo
v • d • r

Ĉi tiu artikolo baziĝas (parte aŭ tute) sur la artikolo Braga el la Enciklopedio de Esperanto.

Ismael GOMES BRAGA (iŝmael gomjz braga) [iŝma'eł 'gomjz 'bragə] (pseŭdonimoj Kristano Hagarido, Lino Teles k.a., naskiĝis la 14-an de julio 1891 en la urbo Ubá, Minas Gerais, mortis la 18-an de januaro 1969) estis brazila librotenisto, spiritisto kaj Esperanto-vortaristo.

Esperantisto kaj spiritisto[redakti | redakti fonton]

Ekde 1914, kiam li loĝis en la urbo Teixeira, Ismael fariĝis unu el la plej grandaj disvastigantoj de Esperanto en la subŝtato Minas Gerais. Li daŭre propagandis en spiritistaj rondoj kaj verkis artikolojn por pluraj gazetoj. Li estis vic-prezidanto de Amerika Esperanto-Akademio.

En 1937 li kreis la Esperantan departementon de Brazila Spiritisma Federacio (FEB) kaj ekuzis ties presejon por eldonado de diversaj verkoj[1].

Li tradukis la verkon La Evangelio laŭ Spiritismo de Allan Kardec, kies unua eldono en Esperanto aperis en 1947. En 1952, dum la 13-a Brazila Kongreso de Esperanto, okazinta en Recifo, Gomes Braga gvidis en la sidejo de Pernambuka Spiritisma Federacio la unuan spiritisman publikan kunsidon en Brazilo tute en Esperanto.

Li havis nur unu filon, Lauro-Zamenhof Rola Braga (1923-1981), kiu en frua aĝo jam scipovis la lingvon.

Vortaristo[redakti | redakti fonton]

Ismael Gomes Braga ankaŭ estis vortaristo kaj kompilis du gravajn vortarojn por brazilanoj kaj portugal-lingvanoj ĝenerale:

  • En 1954 aperis la vortaro portugala-Esperanto (Dicionário Português-Esperanto) en Rio de Ĵaneiro (300 p.) kaj tie estis reeldonita en 1965 (362 p.). La 2a eldono estis publikigita en 1989 kun suplemento de Sylla Chaves (576 p.).
  • La alidirekta vortaro Esperanto-portugala (Dicionário Português-Esperanto) aperis du jarojn poste en 1956 (159 p.), 2a eld. 1961 (159 p.), 3a eld. 1976 (159 p.).

Verkoj[redakti | redakti fonton]

Li eldonis dekojn da libroj, interalie:

  • Curso de Esperanto pela Bíblia
  • Iniciação no Esperanto
  • Manual Completo de Esperanto
  • Saber Ler e Escrever
  • 1938 – Método de Esperanto
  • 1938 – Primeiro Manual de Esperanto (FEB)
  • 1941 – Guia de Conversação Português-Esperanto
  • 1949 – Elos Doutrinários (FEB)
  • 1954 – Dicionário Português-Esperanto
  • 1956 – Dicionário Esperanto-Português
  • 1959 – Gramática de Esperanto
  • 1964 – Grande Dicionário Esperanto-Português (KKE)
  • 1965 - Veterano?
  • 1973 – O Livro de Tobias (FEB)
  • 1998 – O Esperanto na Visão Espírita (Esperanto laŭ la spiritisma vidpunkto)

Recenzoj[redakti | redakti fonton]

Pri Gramática de Esperanto

Citaĵo
„ Ĉie, tra la vasta Esperantujo, oni aŭdas plendi pri manko de taŭga lernmaterialo, ĉar bedaŭrinde la kutimaj financaj malhelpoj metas baron al la deziroj kaj bezonoj reeldoni elĉerpitajn malnovajn lernolibrojn, kiuj, cetere, kvankam bonaj kaj utilaj siatempe, prezentas instrumetodojn ne jam plene akordajn kun pli trafaj sistemoj de la moderna pedagogio.

Tamen, en la mondo ekzistas lando — ĉarma lando!— Brazilo, kie Esperanto efektive sekure progresas kaj disvastiĝas, ne nur ja pro la granda nombro da geaj lernantoj, ĉeestantaj regule en la kursoj, sed ankaŭ eerte plej efike pro la ĝoje atentinda fakto, ke plimulto da ili fariĝas aŭ jam fariĝis perfektaj posedantoj de la Lingvo Internacia; laŭ tia grado, ke eĉ se ili ĉiuj ne pretendas paradi kiel virtuozoj de Esperanto, ili ankaŭ ne senkreditigas ĝin, kiel aliaj, kiuj restas por eterne en la stulta situacio de ridindaj balbutantoj. Unu él la plej aktivaj elementoj, danik'al kies senlacaj klopodoj ekzistas nun tiel bela florado en la brazila ĝardeno, estas mem S-ro Ismael Gomes Braga, kiu, en ĉi tiu freŝa lernolibro por siaj samlingvanoj, talente kompilis la sciojn akiritajn en la faka instruado de Esperanto, dum multe kaj multe da jaroj. Kaj, jen do, kiel rezulto, sufiĉe dika verko, konsistanta nur el sukoplena substanco, sen ĝena balasto da rutinaĵoj, sed kun zorge kaj lerte ordigita materialo, kie koncizaj kaj hele klaraj gramatikaj difinoj antaŭas oportunajn ekzercojn, kies prilaboro jam en la komenco liveros ĝuon kaj distron al la gelernantoj, instigante ilin studi funde kaj profite, sen nepra neceso ĉeesti kurson. Mi dankas la afablajn vortojn, kiujn S-ro Gomes Braga diras al mi en dediĉa surskribo. Kelkaj el ili estas ĝenerale interesaj: «Kvankam mi estas progresema homo, ĉi tiu libro estas la plej konservativa, kiun vi iam vidos. Nia lingvo estas produkto de talenta laborado de multaj seriozaj homoj tra la mondo, kaj ĝi meritas nian respekton kaj honestan studadon, kiel ni ja faras por niaj naciaj lingvoj». Inda mentoro, do, li estas por la juna kaj sana brazila esperantismo, kiu rekorde gajnas novajn poziciojn en senhalta antaŭenirado, kiel ĵus atestas grava informo pri malfermo de oficialaj kursoj en la Militista Lernejo de Rio de Janeiro, kie la verko de nia kompetenta pioniro praktike montros siajn bonegajn kvalitojn por

formi esperantistojn, lingve perfektaj kaj spirite fervoraj, sindonemaj... Cetere, ĉi tiu gramatiko, pro la granda simileco inter la portugala kaj hispana lingvoj, nepre devas esti atentata en la preparo de eldonoj aŭ reeldonoj de hispanlingvaj lernolibroj, kiuj, pro plena elĉerpiĝo, tiel urĝe necesaj estas nun, antaŭ la esperige kreskantaj postuloj de nia propra enlanda movado. ”
— Boletín n055 (jul 1953)

Omaĝoj[redakti | redakti fonton]

  • En lia naskiĝurbo estas monumento kaj strato kun lia nomo[2]
  • Poezio de Geraldo Mattos omaĝe al li:

IŜMAEL[3]
La Eternulo vin benu kaj protektu
En ĉiu horo de via plena tago,
Ĉar vi nur volas en via tera vago,
Ke al aliaj sin via pen' direktu.

Aliaj viroj konkeru kaj kolektu
La vanan famon por singlorema blago:
Vi multe helpas per altruisma ago,
Ke la homaro feliĉu kaj perfektu!

Kaj kiam venos - ĝi venu tre malfrue!
La horo supre labori substitue
Al krudaj penoj de via karnodraŝo,

Via ĝojos, kara! la tuta vivo ofere
Al idealo riĉiĝos vin supere,
Ĉar vi rikoltos el via semitaĵo.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. ↑ Laǔ la gazeto Reformador, februaro 2009
  2. ↑ Pri la strato, en la kvartalo Copacabana, poŝtkodo 36500-000, vidi la Oficialan Bultenon de la Urbestrejo de Ubá, oktobro 2014 portugale
  3. ↑ El la libro Neforgeseblaj skribaĵoj de IGB, Brazila Esperanto-Ligo, 2012

Bibliografio[redakti | redakti fonton]

  • Zêus Wantuil. Iŝmael Gomes Braga (biografio). Rio de Janeiro: Federaçao Espirita Brasileira 1971
  • Biografieto de Ismael Gomes Braga. Komunikoj, n-ro 89, januaro-marto 1998
  • Almanako Lorenz, 1992, p. 20-23 (artikolo de Ismael pri tio, kiel li fariĝis spiritisto)

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Ismael_Gomes_Braga&oldid=8731493"