Saltu al enhavo

Etila tereftalato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Etila tereftalato
etila tereftalato
Plata kemia strukturo de la Etila tereftalato
etila tereftalato
Tridimensia kemia strukturo de la Etila tereftalato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Duetila estero de la 1,4-benzenodukarboksilata acido
Kemia formulo
C12H14O4
CAS-numero-kodo 636-09-9
ChemSpider kodo 11972
PubChem-kodo 12483
Fizikaj proprecoj
Aspekto blanka solidaĵo
Molmaso 222,24 g·mol-1
Denseco 1,121g cm−3[1]
Fandpunkto 42°C-45°C[2]
Bolpunkto 302°C
Refrakta indico  1,4882[3]
Ekflama temperaturo 117 °C[4]
Solvebleco Akvo:Malmulte solvebla
Mortiga dozo (LD50) 1111 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R36/37/38
Sekureco S24/25
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501[5]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Etila tereftalatoC12H14O4 estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la esteroj, rezultanta el interagado de la tereftalata acido kaj etila alkoholo. Ĝi estas blanka solidaĵo kun karakteriza odoro kaj malagrabla gusto, ne solvebla en akvo sed iom solvebla en kloroformo, varma etanolo kaj duetila etero. Ĝi estas stabila komponaĵo neakordigebla kun fortaj acidoj, fortaj bazoj kaj fortaj oksidigagentoj. Etila tereftalato estas uzata en la produktado de la polietilena tereftalato, plastaĵo tre uzata en la distribuado de trinkaĵoj kaj ilaro por la domoj.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

tereftalata acido+2etanoloduetila tereftalato+2akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado ekde la tereftaloila klorido kaj etanolo:

tereftaloila duklorido+2etanoloduetila tereftalato+2klorida acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

tereftalata acido+2kloroetanoduetila tereftalato+2klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado inter natria tereftalato kaj kloroetano:

natria tereftalato+2kloroetanoduetila tereftalato+2natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

du-n-propila tereftalato+2etila formiatoduetila tereftalato+2propila formiato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

tereftalata acido+2etila benzoatoduetila tereftalato+2benzoata acido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per alkohola transesterigo inter alila tereftalato kaj etanolo:

dualila tereftalato+2etanoloduetila tereftalato+2alila alkoholo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la etila tereftalato:

duetila tereftalato+2akvotereftalata acido+2etanolo

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la etila tereftalato:

duetila tereftalato+2natria hidroksidonatria tereftalato+2etanolo

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per acida transesterigo inter etila tereftalato kaj formiata acido:

duetila tereftalato+2formiata acidotereftalata acido+2etila formiato

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per alkohola transesterigo inter etila tereftalato kaj propanolo:

duetila tereftalato+2propanolodu-n-propila tereftalato+2etanolo

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

duetila tereftalato+2izopropila acetatoduizopropila tereftalato+2etila acetato

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun NH3:

duetila tereftalato+2amoniakotereftalamido+2etanolo

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun HCl:

duetila tereftalato+2klorida acidotereftalata acido+2kloroetano

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.