Desná

	Desná
	germane Dessendorf
	urbo
	Municipa ofico
Flago	Blazono
	Oficiala nomo: Desná
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Liberec
Distrikto	Jablonec nad Nisou
Administra municipo	Tanvald
Historia regiono	Bohemio
Montaro	Jizera montaro
Situo	Desná
- koordinatoj	50° 45′ 36″ N 15° 18′ 11″ O / 50.76000 °N, 15.30306 °O (mapo)
Plej alta punkto
- alteco	490 m s. m.
Plej malalta punkto
- alteco	780 m s. m.
Areo	12,57 km² (1 257 ha)
Loĝantaro	3 062 (2024)
Denseco	243,6 loĝ./km²
Fondo	1691
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	370 71 ĝis 468 61
NUTS 3	CZ051
NUTS 4	CZ0512
NUTS 5	CZ0512 563552
Katastraj teritorioj	3
Partoj de urbo	3
Bazaj setlejunuoj	13
	Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
	Vikimedia Komunejo: Desná (Jablonec nad Nisou District)
	Retpaĝo: www.mesto-desna.cz
	Portalo pri Ĉeĥio

Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Desná (apartigilo)

Koordinatoj: 50° 45′ 36″ N 15° 18′ 11″ O / 50.76000 °N, 15.30306 °O (mapo)

Desná (germane Dessendorf) estas urbo en Ĉeĥio. Ĝi troviĝas en Regiono Liberec, en distrikto Jablonec nad Nisou situanta sur kunfluejo de riveroj Bílá Desná kaj Černá Desná. Norde en la katastro de urbo troviĝas akva rezervujo Souš, kiu estas atingebla piede (turisma markigo) kaj per ŝosea transporto. La plej alta punkto en Desná estas sur Souš sur deklivo de monto Desenský hřeben kun supermara alteco 849 m s.m. La plej malata punkto en Desná estas sur rivero Desná kun supermara alteco 479 m s.m. Vivas ĉi tie 3 062 loĝantoj (2024).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Kořenov, Tanvald kaj Albrechtice v Jizerských horách.

Historio[redakti | redakti fonton]

La municipo estis fondita en la jaro 1691 kaj nomita ĝi estis laŭ Albrecht Maxmilián Desfours kiel "Desfoursdorf" – Vilaĝo de Desfours. (Sed inter la popolo pli fiksiĝis la nomo Dessendorf, ĉeĥe Desná, derivita de nomo de la rivereto trafluanta tra la valo.) En la jaro 1771 Desná avis 36 dometojn, dissemitaj sur ambaŭ bordoj de Bílá Desná.

Lunde la 18-a de septembro 1916 trafis la municipon katastrofo, kiam inundigis ĝin akvoj de traŝirita valbaraĵo sur rivero Bílá Desná. Estis neniigitaj 29 loĝdomoj kaj 11 akrigejoj de vitro, pluaj 63 domoj estis grave damaĝigitaj. La vivon perdis 62 personoj.

Statuton de la urbo ĝi akiris en la jaro 1968. Ĝis tiu tempo ĝi estis ekde la jaro 1913 kampurbo.

Loĝantaro[redakti | redakti fonton]

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	1 270
1880	1 807
1890	2 123
1900	2 447
1910	2 347
1921	1 681

Jaro	Loĝantoj
1930	1 740
1950	3 516
1961	3 697
1970	3 436
1980	3 372
1991	3 811

Jaro	Loĝantoj
2001	3 549
2014	3 158
2016	3 133
2017	3 119
2018	3 134
2019	3 086

Jaro	Loĝantoj
2020	3 084
2021	2 963
2022	3 057
2023	3 103
2024	3 062

Transporto[redakti | redakti fonton]

La urbo estas bone atingebla sur ŝoseo I/10. Al nordo ĉirkaŭ la valbaraĵo eliras el la municipo ŝoseo II/290 direkte al Hejnice kaj Frýdlant. Fervoja transporto estas sekurigata per Tanvalda dentorela fervojo.

Partoj de urbo[redakti | redakti fonton]

Enkrampe estas indikitaj devenaj germanaj nomoj

Desná I

Desná (Dessendorf)
Sovín (Eule)

Desná II

Potočná (Tiefenbach)
Pustiny (Wustung)

Desná III

Černá Říčka (Schwarzfluß)
Dolní Polubný (Unterpolaun)
Merklov (Markelsdorf)
Ničovy Domky (Nitschehäuser)
Novina (Neustück, antaŭe Hermannsdorf)
Souš (Darre)

Dolní Polubný estis antaŭe konsisto de kampurbo Polubný. En la jaro 1949 ĝi estis deŝirita de Polubný kaj alligita al Desná. En la jaro 1960 poste municipo Polubný estis kunigita kun municipoj Příchovice kaj Jizerka en novan municipon Kořenov.

Memorindaĵoj[redakti | redakti fonton]

Monumento de katastrofo sur Bílá Desná
Akvomuelejo de Karnet
Malnovkatolika paroĥo
Vilao de Komar
Preĝeo de Ĉielpreno de Virgulino Maria
Funebra kapelo de Riedel
Vilao de Riedel
Kapeleto en Novina

Sporto[redakti | redakti fonton]

Ekde la jaro 1946 ĉi tie agadas Fotbalklubo TJ Desná.^[1] Estas ĉi tie skisaltejoj, Jizera klubo de skiistoj Desná dediĉas sin al skisaltado kaj nordia kombino, plu estas ĉi tie Lerneja sporta klubo AŠSK ĉe ZŠ kaj MŠ Desná kaj Klubo de hundaj sportoj.